Sürdürülebilirlik uzmanı adına henüz ülkemizde üniversite düzeyinde bir eğitim kurumu bulunmamaktadır. Ancak sürdürülebilirlik eğitimi ile sürdürülebilirlik sertifikası almak mümkündür.
Özellikle son yıllarda kamu kurumları ile birlikte şirket ve kuruluşlar kadrolarında sürdürülebilirlik uzmanına da ver vermeye başlamışlardır. Buna bağlı olarak sürdürülebilirlik uzmanı nasıl olunur sorusu ile son yıllarda sıkça karşılaşmaktayız.
Bizde sizler için sık merak edilen sürdürülebilirlik uzmanı nasıl olunur, sürdürülebilirlik uzmanı maaşları gibi konuları araştırdık. Öncelikle konumuzun daha iyi anlaşılabilmesi için sürdürülebilirlik uzmanı nedir sorusuna cevap verelim.
Sürdürülebilirlik Uzmanı Nedir?
İşletme ve kurumların hizmet veya üretim süreçlerinde sürdürülebilirlik konusunda çalışmalar yaparak üretim faaliyetleri sırasında karbon ayak izi, su ayak izi veya ekolojik ayak izinin azaltılması adına çalışmalar yapan görevlilerdir. Sürdürülebilirlik uzmanı artık geleceğin meslekleri arasında sayılır.
Sürdürülebilirlik Uzmanı Görevleri
En temel görevleri sürdürülebilirlik ile ilgili proje ve uygulamalar geliştirmektir. Bu sayede küresel ısınma ve iklim değişikliğinin önüne geçilmesi ve daha temiz bir çevre hedeflenmektedir. Bu amaç doğrultusunda sürdürülebilirlik uzmanı görevleri aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Mevcut sürdürülebilirlik projelerinin geliştirilmesi
- Yeni sürdürülebilirlik projeleri üretmek
- Üretim faaliyetleri sırasında kullanılan fosil yakıt kullanımını ortadan kaldırarak veya en aza indirerek yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelimi sağlamak
- Üretim aşamalarında sürdürülebilir malzeme kullanımı konusunda gerekli çalışmaları yapmak
- Karbon ayak izi hesaplaması ve su ayak izi hesaplaması yaparak işletmede karbon ayak izi ile su ayak izinin azaltılmasını sağlamak
- Sürdürülebilirlik konusunda personeli gerektiğinde eğitimler vermek
- İşletme içerisinde geri dönüşüm ve geri kazanım konusunda çalışmalar yaparak atık yönetimi sağlamak
- Üretim aşamasında sürdürülebilirlik kurallarına uygun davranılıp davranılmadığını ve diğer mevzuatlara uygun davranılıp davranılmadığını denetlemek sürdürülebilirlik uzmanı görevleri arasında yer alır.
Sürdürülebilirlik Uzmanı Nasıl Olunur?
Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi sadece bu konuda eğitim veren bir üniversite bölümü henüz yoktur. Ancak ülkemizde birçok üniversitede bulunan “Çevre Mühendisliği” bölümü kısmen de olsa sürdürülebilirlik uzmanlığı konusunda eğitimler vermektedir. Buna rağmen sürdürülebilirlik konusunda tam olarak ihtiyaçları karşıladığı söylenemez.
Bu eksiklik daha çok sürdürülebilirlik konusunda eğitimler veren ve bu eğitimler sonucu sürdürülebilirlik uzmanlığı sertifikası ile giderilmektedir.
Sürdürülebilirlik Uzmanı Sertifika Programları
Sürdürülebilirlik uzmanı sertifika programlarına katılım ile sürdürülebilirlik uzmanı unvanına sahip olmak mümkündür.
Bu konuda ülkemizde başta üniversiteler olmak üzere çeşitli kuruluşlar sertifikasyon eğitimi vermektedir. Ancak resmi kurumlarca onaylı olması nedeniyle öncelikle bu konuda üniversiteler tarafından verilen eğitimleri öneririz.
Bu sertifika programları “Sürdürülebilirlik Yöneticiliği Sertifika Programı” ve “Sürdürülebilir Kalkınma Sertifika Programı” olarak iki farklı şekilde düzenlenmektedir. Üstlenmiş oldukları görevler ile eğitim içerikleri büyük ölçüde aynıdır. Buna rağmen her iki sertifika programını ayrı başlıklar altında incelemeyi uygun görüyoruz. Aşağıda belirtmiş olduğunuz eğitimler sonrasında alınacak sertifikalar ile sürdürülebilirlik uzmanı olabilmek mümkündür.
Sürdürülebilirlik Yöneticiliği Sertifika Programı
Dünyamızın geleceği için önemli olan sürdürülebilirlik konusunda gerekli eğitimler verilmektedir. İşletme veya kurum ile kuruluşların sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşabilmeleri için izleyecekleri politikalar hakkında bilgiler verilerek, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin önlenmesi başta olmak üzere karbon ayak izinin azaltılması gibi farklı birçok alanda eğitimler verilir. Sürdürülebilirlik sertifika programları sırasında verilen eğitimler genel hatları ile aşağıdaki gibidir.
Sürdürülebilirlikte Emisyon ve Tanımları
- Sera Gazı Emisyonu
- Karbon Gazı Emisyonu
- Karbon Ayak İzi Hesaplama Yöntemi
- Su Ayak İzi Hesaplama Yöntemi
Sürdürülebilirlik ve Sürdürülebilirlik Kalkınma Hedefleri
- Sürdürülebilirlik Nedir?
- Sürdürülebilirlik Kılavuzu
- Türkiye’de Sürdürülebilirlikte Gelinen Nokta
- Kalite Yöntemleri
Sürdürülebilirlikte Ekonomik / Çevresel ve Sosyal Etkiler
- Sürdürülebilirliğin Kapsamı ve Ölçülmesi
- Yaşam Maliyet Analizi
Dijital Dönüşümde Teknolojik Uygulamalar
- Dijital Dönüşüm Nedir?
- Dijital Dönüşüm Kapsamı
- Dijital Dönüşüm ve Sürdürülebilirlik
- Dijital Dönüşümün Ekonomi Üzerindeki Etkileri
Sürdürülebilirlikte Yönetişim
- Sürdürülebilirlikte Yönetişim Nedir?
- Sürdürülebilirlikte Yönetişim Uygulamaları
Sürdürülebilirlikte Finansal Yönetim
- Sürdürülebilir Finans Nedir?
- ESG Finansmanları ve Uygulamaları
- Yeşil Finans
Sürdürülebilirlikte Kullanılan Yöntemler
- Tedarik Zinciri Yönetimi
- Yalın üretim ve Yönetim Yöntemleri
- Keşif Yöntemler
Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Döngüsel Ekonomi
- Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKD)
- Yeşil Dönüşüm Politikaları
- Döngüsel Eylem Planlarının Sektörsel Etkileri
Sistematik İnovasyon
- İnovasyon Türleri
- Sürdürülebilirlikte İnovasyon
- Yenilik Yaratma
- Sürdürülebilirlikte Yenilikçi Yaklaşımlar
Avrupa Birliği ile Türkiye’de ki Sürdürülebilirliğin Uyumu
- Tedarik Zinciri Uyumu
- Türk Hukuk Sisteminde Sürdürülebilirlik Konusundaki Düzenlemeler
- Avrupa Birliğinde Sürdürülebilirlik Konusundaki Düzenlemeler
Sürdürülebilir Kalkınma Sertifikası Programı
Sürdürülebilirlik uzmanı olabilmek için katılabileceğiniz bir başka sertifika programı ise “Sürdürülebilirlik Kalkınma Sertifika Programıdır.” Diğer sertifika programı ile benzer amaçlar doğrultusunda eğitimler verir. Sürdürülebilirlik uzmanlarının görevleri doğrultusunda; Çevre kirliliği, küresel ısınma, iklim değişikliği ve sosyal eşitlik gibi konularda eğitimler verilmektedir.
Sürdürülebilirlik Uzmanı Sertifikasını Nasıl Alabilirim?
Verilen eğitimler ve sertifika programlarının isimleri zaman zaman eğitimi veren kurumlara göre değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak sürdürülebilirlik uzmanı sertifikası olarak adlandırılırlar. Bu şekilde resmi kurum onaylı sertifikaları alabileceğiniz kurumları ise aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
- İstanbul Teknik Üniversitesi
- Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği
- Uludağ Üniversitesi
- Sürdürülebilir Eğitim Gelişim ve Mükemmellik Derneği
- Boğaziçi Üniversitesi
- Sürdürülebilirlik Akademisi
- Işık Üniversitesi
Sürdürülebilirlik Uzmanı Sertifikası Ücretleri
Eğitimin içeriğine göre ve süresine göre kısmen de olsa sertifika ücretleri değişiklik gösterir. Ortalama bir miktar belirtmek gerekirse üniversitelerde ve benzeri kuruluşlarda bu sertifika ücretleri yaklaşık olarak 2024 yılı itibariyle 18.000 TL – 20.000 TL arasındadır.
Sürdürülebilirlik Uzmanı Sertifika Programlarına Kimler Katılabilir?
Bu konuda ayrı bir düzenleme yoktur. Herhangi bir yaş sınırı olmadığı gibi üniversite düzeyinde bir eğitim almak koşulu da yoktur. Özetle bu sertifika programlarına herkesin katılması mümkündür.
Sürdürülebilirlik Uzmanı Hangi Üniversitelerde Var?
Daha önce de belirttiğimiz gibi ülkemizde henüz “Sürdürülebilirlik Uzmanlığı” adı altında bir akademik eğitim veren bölüm yoktur. Ancak yukarıda da belirttiğimiz gibi bu konuda sertifika düzenleyen kurumlar vardır. Burada online olarak gerekli eğitimlerin alınmasına müteakip bu konuda adınıza sertifika düzenlenir.
Ülkemizde henüz bu konuda eğitim veren bir bölüm olmadığından bu eksiklik şu an için daha çok “Çevre Mühendisliği” bölümü tarafından karşılanmaktadır. Bu bölümden mezun olmak bu konuda kariyer açısından ayrı bir önem taşır.
Sürdürülebilir Olmak İçin Ne Yapmalı
Küresel ısınmanın varmış olduğu boyut artık dünyamızı ciddi şekilde tehdit eder hale gelmiştir. Günümüzde küresel ısınmanın önlenmesi konusunda sürdürülebilirlik önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle artık sürdürülebilirlik konusunda 7’den 70’e herkesin bilgi sahibi olarak bu yönde hareket etmeleri adeta zorunluluk haline gelmiştir. Herkesin özenle üzerinde durması gereken sürdürülebilirlik için neler yapabileceğimizi aşağıdaki gibi özetleyebiliriz.
- Seyahat, alışveriş, eğitim hatta turizm alışkanlıklarımızda en az karbon ayak bırakmaya özen göstermeliyiz.
- Su ayak izimizi azaltmak adına su tasarrufunda bulunmalıyız.
- Geri dönüşüme özen göstermeliyiz.
- Yenilenebilir malzemelere yönelmeliyiz.
- Fosil yakıt kullanımını azaltmalıyız.
- Ormanlarımızı korumakla beraber, yeni ağaçlandırma sahaları yaratmalıyız.
- Çevre kirliliğine neden olabilecek her türlü aktiviteden kazınmalıyız.
- Elektrik tüketiminde tasarrufa önem vermeliyiz.
Sürdürülebilir olabilmek için ne yapabiliriz ve sürdürülebilirlik uzmanının görevleri konusunda daha detaylı bilgi sahibi olmak için aşağıdaki kısa videomuzu incelemenizi öneririz…
Sürdürülebilirlik Uzmanları Ne İş Yapar
Sürdürülebilirlik kelime anlamı itibariyle herhangi bir olayın, nesnenin veya objenin devam etmesi anlamını taşır. Ancak günümüzde daha çok sürdürülebilirlik dünyamız için kullanılan bir tabirdir. İsminden de anlaşılacağı gibi, dünyamızın geleceği, biyoçeşitliliğin devamı gibi konularla ilgilenir. Bu doğrultuda sürdürülebilirlik uzmanları da işletme, kurum, kuruluş veya benzeri organizasyonlarda bu doğrultuda hizmet verilmesi ve üretimlerin bu doğrultuda gerçekleştirilmesini sağlayan kişilerdir.
Ülkemizde bu mesleğin tam ve etkin olarak kullanıldığını söylemek mümkün değildir. Ancak ilerleyen yıllarda kamu kurumları ile birlikte bir çok özel işletme ve kuruluşta gerekli şartların oluşması halinde sürdürülebilirlik uzmanı kadrolarına yer verileceği düşünülmektedir.
Sürdürülebilirlik Müdürü Ne İş Yapar
Özellikle sanayi ve endüstri alanında faaliyet gösteren işletmelerde sürdürülebilirlik konusunda çalışma yapan kişiler bu unvan ile anılmaktadır. Ancak resmi kayıtlarda bu şekilde bir iş kolu bulunmamaktadır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının bu konuda çalışmaları vardır. Önümüzdeki yıllarda iş kolu olarak sürdürülebilirlik uzmanı veya sürdürülebilirlik müdürü adı altında bir meslek kolunun kayıtlarda yer alacağı tahmin edilmektedir.
Sürdürülebilirlik Uzmanı Ne Kadar Maaş Alır
Daha önce de belirttiğimiz gibi sürdürülebilirlik uzmanlığı adı altında henüz tam olarak oturmuş bir meslek kolu yoktur. Genellikle işletmelerde görev yapan idari personellerin katılmış olduğu sürdürülebilirlik sertifikası ile bu unvan kazanılmaktadır. Bu nedenle tam olarak bir maaş bilgisi vermek oldukça zordur. Bunun karşısında çevre mühendisi olarak bilinen kişilerin almış oldukları maaş miktarları kamu kurumlarında 40.000 TL civarında iken özel sektörlerde bu miktar 30.000 TL civarındadır.
Sürdürülebilirlik Uzmanı Çalışma Alanları
Her geçen gün sürdürülebilirlik uzmanlarının çalışma alanları da genişlemektedir. Günümüzde kamu kurumları ile birlikte büyük sanayi ve endüstri kuruluşları ve organize sanayi bölgelerinde çalışma imkanları vardır. Ayrıca sürdürülebilirlik öneri ve tavsiyelerinde bulunmak amacı ile bu konuda açılmış özel şirket ve kuruluşlarda da görev almaları mümkündür.
Sürdürülebilirlik Uzmanı İş İlanları
Sürdürülebilirlik uzmanına olan ihtiyaçlar her geçen gün artmaktadır. Buna bağlı olarak sürdürülebilirlik uzmanı iş ilanları da artış gösterir. Genellikle özel iş ilanı sitelerinde bu ilanlara rastlamak mümkündür. Bunun dışında ise son yıllarda işkur’a ait web sitelerinde benzer ilanlar yoğun bir şekilde yayınlanmaya başlanmıştır. Bu siteler aracılığı ile ayrıca sürdürülebilirlik uzmanı maaşları hakkında da belirli ölçüde bilgi edinmek mümkündür.
