Orman Yangınlarının Küresel Isınmaya Etkisi

Orman yangınlarının küresel ısınmaya etkisi artık ciddi şekilde üzerinde durulması gereken bir sorun haline gelmiştir. Bunun en önemli nedeni de son yıllarda artan orman yangınlarıdır.

Orman yangınları sadece küresel ısınmayı tetiklemekle kalmamakta, ayrıca sürdürülebilirlik ve eko çeşitliliğe etki eden bir sorundur. Küresel ısınmanın nedenleri arasında ormansızlaşma önemli bir yere sahiptir. Çünkü ormanlarımız küresel ısınmayı büyük ölçüde engellediği gibi, çıkan orman yangınları nedeniyle büyük oranda atmosfere karbondioksit gazı salınımı gerçekleşmektedir.

Görüldüğü gibi ormanlar küresel ısınmanın önlenmesi için etkili olurken, orman yangınları da küresel ısınmanın nedenleri arasında sayılar bir durumdur. Bu nedenle artık orman yangınlarının küresel ısınmaya etkisi tüm toplumlar tarafından kavranarak içinde bulunduğumuz bu yaz aylarında daha dikkatli olmamız gerektiğini bu yazımız ile bir kez daha hatırlatmak isteriz.

Küresel Isınmanın Önlenmesinde Ormanların Önemi

Orman yangınlarının küresel ısınmaya etkisi konusuna değinmeden önce, ormanlarımızın değerini daha iyi anlamamız için öncelikle ormanlarımızın küresel ısınmayı önlemedeki rolünü açıklamakta fayda görüyoruz.

Bilindiği üzere küresel ısınmanın temel nedeni atmosferdeki sera gazlarının artışıdır. Sera gazlarındaki artış ise en çok karbondioksitin artışı ile gerçekleşmektedir. Peki ormanların bu artan karbondioksite ne gibi bir etkisi olabilir?

Bütün ağaç türlerinde hemen hemen aynı özellik bulunsa da özellikle orman ağaçları olarak nitelendirilen; Çam, Gürgen, Meşe, Kayın, Çınar veya Servi gibi ağaçlar fotosentez konusunda daha etkili bitkilerdir. Hepimize ilkokul 1. Sınıftan üniversiteye kadar sık sık ağaçların “fotosentez ile havadaki karbondioksiti emerek yerine oksijen verdiğini” söylerler. İşte bitkilerin yapmış olduğu bu fotosentez sayesinde havada bulunan karbondioksit, atmosfere salınmadan emilmektedir. Hatta bu karbondioksiti emmek ile kalmayıp yerine tüm canlılar için 1. Hayati öneme sahip oksijeni bizlere sunan canlılardır.

Diğer sera etkisi yaratan gazlar ile kıyaslandığında karbondioksit %20 oranla ikinci sırada yer almaktadır. Bu oran bizlere küresel ısınmanın önlenmesinde ormanların önemini bize aslında anlatmaya yetmektedir. Fotosentez yapan bitkiler sayesinde dünya içerisindeki karbondioksit, atmosfere salınmadan önce tutulması veya en az miktarda karbondioksit salınımının yapılması ormanlarımıza bağlı bir etkendir.

Orman Yangınlarının Küresel Isınmaya Etkisi

Görüldüğü gibi ormanlar küresel ısınmanın önlenmesinde oldukça etkilidirler. Peki orman yangınları küresel ısınmayı nasıl etkiler?

Özellikle kış aylarında maalesef ki sık sık “soba zehirlenmesi” başlıklı haberleri okuyoruz. Bu zehirlenmelerinin nedeni ise herhangi bir sebebe bağlı olarak soba içerisinde yakılan fosil yakıtın dışarı atılamayarak evin içerisine yayılmasıdır. Yayılan bu kaz genellikle karbonmonoksit olarak bilinmektedir. Esasen küresel ısınmaya etkileri düşünüldüğünde karbondioksit ile karbonmonoksit arasında hiçbir fark yoktur. Atmosfere salındığında her iki gaz da sera etkisi yaratabilecek kabiliyete sahiptir.

İşte vermiş olduğumuz bu örnekten kısmen de olsa orman yangınlarının küresel ısınmaya etkisi anlaşılabilecektir. Çünkü yanan ağaçlar da yanmanın etkisi ile doğaya karbonmonoksit ve karbondioksit gazı göndermektedirler.

Orman yangınları ile birlikte hızlı ve yoğun bir şekilde doğaya salınan bu gazlar fotosentez sayesinde emilmesine fırsat olmadan atmosfere salınmaktadırlar. Bu da bir çeşit fosil yakıta bağlı olarak küresel ısınmanın nedenleri arasında sayılır.

Yukarıda yapmış olduğumuz bilgilendirmelerden de anlaşılacağı üzere orman yangınlarının küresel ısınmaya etkisi, doğrudan etki ve dolaylı etki olarak iki farklı şekilde görülmektedir. Yapmış olduğumuz bu bilgilendirmeleri iki farklı başlık altında şöyle özetlemeyi uygun görüyoruz.

Orman Yangınlarının Küresel Isınmaya Dolaylı Etkisi

Orman yangınlarının küresel ısınmaya dolaylı etkisi, yok olan ormanlarımız nedeniyle yeteri kadar sağlanamayacak fotosenteze bağlı olarak görülen bir etkidir. Bu nedenle tamamen önüne geçilemeyen orman yangınlarına bağlı olarak yok olan ağaçlarımızın yerine para uğruna ve turizm için yeni binaların dikilmesi yerine yeni ağaçların dikilmesi gerekir.

Orman Yangınlarının Küresel Isınmaya Doğrudan Etkisi

Orman yangınlarının küresel ısınmaya etkisi ayrıca doğrudan bir şekilde görülür. Yani yangının başlamasından, tamamen söndürülmesine kadar bu yanan ağaçlar doğaya, doğal olarak atmosfere başta karbonmonoksit ve karbondioksit olmak üzere çeşitli sera gazları salacaklardır. Bu salınımlar da atmosferde tutularak sera etkisi yaratacak ve dünyanın olağandan daha sıcak kalmasına yani küresel ısınmaya neden olacaktır.

Orman Yangın İhbarı Nasıl Yapılır?

Ülkemizde orman yangınlarının önlenmesi konusunda ciddi cezai yaptırımlar mevcut olmasına rağmen yine de bazen kasıtlı, bazen de küçük bir dikkatsizliğimize bağlı olarak ciğerlerimiz yanmaktadır. Bu durumda vakit kaybetmeksizin Alo 177 Orman Yangın hattı veya 112 acil çağrı merkezlerine durumu bildirmemiz gerekir.

Orman Yangınlarının Ekosisteme Etkisi

Orman yangınlarının küresel ısınmaya etkisi olduğu bir çok alanda etkileri görülür. Ayrıca orman yangınlarının küresel ısınmaya olumsuz etkisi olduğu gibi diğer etkilerinin hiç birisinde de bir olumlu yön bulunmamaktadır. Küresel ısınmadan sonra orman yangınlarının etkisi ekosistem ve biyoçeşitlilik üzerinde görülür.

Meydana gelen orman yangınları nedeniyle bir çok canlı türü can çekişerek ölmektedir. Bu da biyoçeşitliliğin azalmasında oldukça etkilidir.

Bu konuda aşağıda hazırlamış olduğumuz ders niteliğindeki kısa videomuzu izleminiz halinde orman yangınlarının küresel ısınmaya etkisi ve diğer olumsuz etkileri daha iyi anlaşılacaktır.

Orman Yangınlarının Olumsuz Etkileri